Globalleşen dünyamızda teknoloji son hızla gelişmektedir, Avrupa ve Birleşik Devletler gibi ekonomisi son derece kuvvetli ülkelerde sanayinin çok gelişmiş olduğunu çoğumuz biliyoruz. Aslında derinlemesine bakıldığında bu kuvvetli ekonomi ve gelişmiş sanayinin içeriğinde sistem ve sistemi takip edip riayet eden insanlar olduğunu görürüz. Bilindiği gibi yaptığımız iş yani vidalı ve pistonlu kompresörler tüm dünyada ve sanayinin her dalında yaygın olarak kullanılmaktadır. Belki de sanayide bu kadar çok sektöre hitap eden başka bir ürün daha yoktur. Kompresör bu kadar önemli bir makina olmasına karşın gösterilen önem ve ilgi çok azdır. Genellikle fabrikaların bir köşesinde ve en kullanışsız, fabrika sahibinin yada üretim müdürünün işine yaramayan bir köşede bir kompresör bulabilirsiniz. Üstelik de kompresörler patlama riski olan tehlikeli makinelerdir. Her yıl Makine Mühendisleri Odası ya da ona denk bir kuruluş tarafından basınçlı kap testi yapılmalıdır. Fakat buna rağmen yukarıda da belirtildiği gibi kompresörler son derece ilgisizce kaderlerine terkedilmektedirler.
Tamsan Kompresör olarak mevcut müşterilerimize ve gittiğimiz her yeni firmaya kompresörle ilgili alınması gereken emniyet tedbirlerini, yapılması gereken havalandırma,uygun elektrik kablosu ve sigorta kullanımı, periyodik bakımların zamanında takibi, radyatör ve panel filtre temizliği, Makine mühendisleri odası basınçlı kap testi gibi hususları özellikle açıklayıcı bir şekilde anlatmayı görev edindik. Yaptığınız işin bedelini haketmek için yapılması gereken en önemli şey müşteriyi doğru bilgilendirmek ve kullandığı ekipmanın ne olduğunun farkına varmasını sağlamaktır.
Birçok vidalı kompresör kullanıcısı yapılan periyodik bakımı olabildiğince geciktirip servis saatlerini uzatmaya çalışır.Bunun yanısıra kendisi de kompresöre yapılması gereken haftalık bakımları yapmaz.İşte yapılan en büyük hatalardan biri burada ortaya çıkmaktadır. Bir kompresörün kullanım ömrü yapılan periyodik bakımların düzenliliğiyle doğru orantılıdır. Çünkü Eğer kompresörünüzün yağını üretici tarafından önerilen zamanda ve önerilen yağ ile değiştirirseniz, yağ tankında biriken tortu ve korozyon artıklarını da kompresörden uzaklaştırmış olursunuz. Yağ filtresi, hava filtresi, hava-yağ seperatörünü zamanında değiştirirseniz kompresörünüz hararet yapmaz ve vida grubundaki rulmanların ve ön kısımda bulunan PTFE (teflon) keçenin ömrü uzamış olur. Bir kompresör %90 oranında soğutma radyatörünün kirli olmasından dolayı hararet yapar. % 10 olasılık bulunduğu ortamın sıcak olması, yağ kaçırması,panel filtrenin tıkalı olması gibi etmenler sıralanabilir. Bu % 90’lık oran kullanıcının ihmalinden kaynaklanmakta ve kompresör kullanıcısına servis maaliyeti olarak yansımaktadır. Ayrıca kompresörün hararetli çalışması uzun vadede kompresörde bulunan rulmanların plastik kısımlarını katılaştırıp esneklik özelliğini kaybettirmekte ve vida grubunda hasarlara neden olmaktadır. Bunun yanısıra, yüksek hararet hidrolik hortumları da katılaştırmakta ve yağ kaçırmasına neden olmaktadır. Kısacası kompresörü kullanırken mümkün olduğunca hararet yaptırmamaya özen gösterilmeli, bunu sağlamak için ise rutin haftalık, aylık ve 6 aylık bakımları titizlikle kontrol edilmelidir.
Yukarıda da belirtildiği gibi periyodik bakım, kompresörler için hayati önem taşır.Bir kompresörü en uzun süre sorunsuz kullanmanın en iyi yolu, bakımlarını zamanında yaptırmak, haftalık bakımlarını takip etmek ve bakım işini ehli kişilere yaptırmaktır.
Firmamız vidalı hava kompresörlerine elektrik enerjisi tasarrufu sağlayan invertör uygulamaları yapmaktadır.
Günümüzde kullanılan standart vidalı kompresörler yük-boş regülasyon sistemiyle çalışır. Bu sistemde çalışan kompresörler, yükte istenilen havayı üretirken, boşa geçtiğinde de enerji harcamaktadır. Ancak, bu enerji harcaması invertör uygulandığında kazanca dönüşmekte ve kompresörünüz sürekli sabit bir basınçta çalışmaktadır. Vidalı kompresör üzerindeki yıldız-üçgen devresi esnasında oluşan darbe yükler ve elektrik tesisatında demeraj akımından doğan darbeler önlenerek, kompresörün ömrü uzatılmaktadır. Bu tespitler tamamen uygulamalara dayalıdır ve yapılan testlerde %25 ila %30 arasında tasarruf sağlandığı görülmüştür.
55 kW gücündeki bir vidalı kompresörün günlük 24 saat ve aylık 26 gün çalıştığı varsayımıyla hesaplama yapılırsa, bu kompresörün aylık elektrik tüketimi 34.320 kW olarak hesaplanmaktadır. Eğer kompresör 6-8 bar basınç aralığında çalışıyor ve en az 5 dakika boşta bekliyorsa, her 5 dakikalık bekleme + durup kalkma sırasında yıldız-üçgen devresinin çektiği yüksek demeraj akımı, kompresörün sisteminde yıldız-üçgen mekanizmasının yarattığı darbelerle birlikte yıpranma yaratmaktadır. Bu durum, aylık en az %30 tasarruf sağlar. Şimdi bunu hesaplayalım:
•55 kW kompresörün aylık enerji sarfiyatı:
34.320 kW × 5 TL = 102.960 TL Aylık Elektrik Sarfiyatı
(Not: Aktif, reaktif, kapasitif hesaplamalar göz ardı edilmiştir. Bu değerler tesisata ve kompanzasyon sisteminin varlığına göre değişiklik gösterebilir.)
Yukarıdaki hesaplamalardan da görüldüğü gibi, invertör uygulaması için yapılan 40.000 TL maliyet, yaklaşık 15 ay gibi kısa bir sürede kendini amorti etmektedir. 15. aydan sonra ise sistem size tamamen tasarruf sağlayarak elektrik maliyetlerinizi düşürmeye devam edecektir.
•Yukarıdaki şekilde çalışan bir kompresörün aylık tasarrufu:
%30 tasarruf = 30.888 TL
•55 kW invertörün ortalama uygulama maliyeti:
40.000 TL
•Invertör sisteminin amortisman süresi:
40.000 TL ÷ 30.888 TL = 15 Ay
Kompresör hava tesisatı, kompresörün harcadığı elektrik enerjisini ve ürettiği basınçlı havayı en etkin şekilde kullanabilmek açısından büyük öneme sahiptir. Günümüzde endüstriyel kullanımdaki vidalı kompresörlerin birçoğu, harcadıkları enerjiyi tamamen basınçlı havaya dönüştürememektedir. Bu nedenle, basınçlı hava tesisatı tasarlanırken kompresörün çalışma basıncı, debisi (ürettiği birim zamandaki hava miktarı – litre/dakika veya m³/dakika gibi), işletmenin yüzölçümü ve tesisatın uzunluğu dikkate alınarak doğru bir projelendirme yapılmalıdır.
Yanlış tasarlanan basınçlı hava tesisatları, kompresörünüzün ürettiği havayı verimli kullanamamanıza neden olur ve ciddi enerji kayıplarına yol açar. Örneğin, kompresör kapasitesine uygun çap kesitinden daha küçük bir tesisat seçildiğinde, kompresörün hava çıkışı ile tesisatın ileri noktaları arasında basınç kayıpları oluşabilir. Kompresör manometresinde 8 bar basınç okurken, tesisatın 30-40 metre ilerisinde 6-7 bar basınç ölçebilirsiniz.
Bu kayıpların başlıca sebepleri:
•Tesisat çap kesitinin yetersiz olması,
•Gereksiz yere fazla dirsek, T bağlantı ve manşon gibi aksesuarların kullanılması,
•Tesisatın aşırı uzun olmasına rağmen rezerv tankı eklenmemesi.
Bu tür basınç kayıpları, size ekstra enerji maliyeti olarak geri döner. Aylık ve yıllık maliyet hesaplamalarında bu rakamlar ciddi kayıplara dönüşebilir.
1.Tesisat Çapı Seçimi:
Kompresör çıkış çapından en az bir veya iki boy büyük tesisat seçin. Örneğin, 30 HP gücündeki bir vidalı kompresörün hava çıkışı genellikle 3/4 inç veya 1 inçtir. Bu durumda, uygulanacak tesisat 1 1/4 inç (plastik) veya 1 inç (metal) olmalıdır.
2.Basınçlı Hava Tankı Seçimi:
Hava tankının, kompresör kapasitesine uygun boyutta olduğundan emin olun. Çok küçük veya aşırı büyük bir hava tankı kullanmaktan kaçının.
3.Bağlantı Elemanları Kullanımı:
Estetik görünüm için gereksiz ve aşırı sayıda dirsek, T bağlantı ve manşon gibi elemanlar kullanmayın. Gereksiz bağlantılar basınç kaybına neden olur. (Uygun kapasitede olmayan tesisatlarda, her 10 metrede 0,8 bar basınç kaybı oluşabilir.)
4.Rezerv Tank Kullanımı:
Tesisatınız 50 metreden daha uzun ise, belirli noktalara ekstra bir hava rezerv tankı eklemeyi ihmal etmeyin.
Bu önerilere dikkat ederek basınçlı hava tesisatınızı doğru şekilde projelendirebilir ve enerji verimliliğini artırabilirsiniz. Bu hem işletmenizin maliyetlerini düşürecek hem de kompresörünüzün ömrünü uzatacaktır.
100.Yıl Bulvarı No :50 , 06370 Ostim Yenimahalle /ANKARA
Başkent O.S.B. 18.Cad No :38 Temelli /ANKARA